Улаанбаатар хотыг УТААГҮЙ болгох гэж толгойтод амьдарчээ

Тэр 10 жил хийгээгүй, хүсээгүй ч үгүй /МУ-ын ЕС сайд асан У.Хүрэлсүхийн хэлсэн үгнээс/ тэр их утаан дундуур зогсолтгүй зүтгэн, нийслэлийнхний харах орчинг тэлж чадсан ЭНХ ЦАГИЙН ЭХ ОРОНЧ залуу. Өнөөдрийг хүртэл халуун зууханд шарагдах нь холгүй зүтгэсэн СЭТГЭЛТЭЙ нэгэн.

Улс төр хийх гэдэг чинь улс орноо л хөгжүүлэх ухаан болохоос УРАГШ зүтгэж байгаа ажлуудаа харлуулж, “заваартах”-ын нэр биш биз дээ. Заримынх нь ад үзээд байгаа Баруун бүсийн шахмал түлшний үйлдвэрийг бий болгох гэж энэ хүн 1 жил “Толгойтод гэр хийн” өдөр шөнөгүй зүтгэсэн.

Үр шимийг нь агаараар амьсгалдаг амтай болгон хүртсэн. Энэ туршлага дээрээ дулдуйдан, ачааллаа дийлэхгүй мотор нь халаад байгаа үйлдвэрээ өргөжүүлэн, зүүн бүсийн далд үйлдвэрээ илүү сайжруулан босгох гэж бас л “Налайхаар гэр хийн” 1 жилийн цаг хором бүртэй уралдан өнгөрөөсөн.

Үр шимээр нь ажлын байр нэмэгдэн, 66 залуу гэр бүл орон сууцтай болсон. Гэтэл яасан? Тулганы галыг “тамын тогоо” болгох ажлууд эхлэсэн. Эхлээд 940-хөн төгрөгөөр зарж байгаа сайжруулсан түлшний уут жижиг байна гэж баахан боорлосон. “Түгээлтийн цэгүүд дээрээ жинлээд л ав” гэсэн.

Тэгсгээд намжсан. Дараа нь гай газар доороос гэгчээр үйлдвэрийн байран дээр осол гарч, “Шантаазны гарууд” Үйлдвэрчний эвлэлийн нэрийг барьж хашхирцгаана билээ. Хүний зовлонгоор шоудагсад баахан л бахирсан. Хөдөлмөрийн аюулгүй байдлаа ханган ажиллах хариуцлага ажилтан, ажлын байр, хяналт, удирдлага гээд бүх шатанд хамааралтай асуудал.

Үйлдвэр даяараа л гунигтай харц, дүнсгэр хар бас хахирган хүйтэн өдрүүдийг өнгөрөөсөн. Шөнөдөө -50 хүрч байсан идэр есийн хүйтэн байсан даа. Гэхдээ тэдэнд зогсох эрх байгаагүй. Тэгснээ “Хүхэр” гэж бас баахан шуурлаа. Сайжруулсан шахмал түлшнээс утаа гарахгүй ч нүдэнд үзэгддэггүй хүхэр гарч хордуулж байна гэнэ.

Гэтэл хүхэр буюу SO2-ын үзүүлэлт хааяа хэвийн, ихэнхдээ бага гарч байгаа хөндлөнгийн үзүүлэлт бэлхнээ байх юм. Манайхан гадаадын үзүүлэлтийг л үнэн гэж үздэг улс. Тэр нь байх юм аа. Эндээс харж болно. aqicn.org/links/ Ингэж харлуулах нь хэнд хэрэгтэй юм бэ? Төд удалгүй “Тортог”-оор сэвлээ. “Өгөөж”-ийн урдуур явахад боорцогны хиншүү, бензин түгээгүүрийн орчим шатахуун үнэртэн, модны зах дээр модны үртэс байдаг л биз дээ.

Ашгүй “Далд бутлуур”-тай зүүн бүсийн үйлдвэртэй нэгтгэн, нүүлгэх боллоо. Энийг мэдсэн юм шиг энэ залуу зүүн бүсдээ “далд бутлуууртай үйлдвэр” барьчихсан байжээ. Адлагдаад байгаа “Анхны үйлдвэр” үүргээ гүйцэтгэн, 2 жил утаагүй, 220 000 айлыг гал алдалгүй дулаан өвөлжүүллээ. Тэр түлш илч сайтай, үйлдэл хэмнэдэг гээд хөл хорионы үеэр хөдөөнийхөн зөөж байгаад үйлдэл дээрээ баригдаад буцаж л байсан.

За болоогүй, өнөө харлуулдаг ээлжит ПИ АР “гурил”-тай хутгаж, харлуулах гэж хичээлээ. Бүх зах зээл нь урд хөршөөс хамаааралтай байдгаа халах , хөл хорионоос ангид 24 цагийн үйлдвэрээ дотоодын нөөц бололцоон дээр тулгуурлан зүтгүүлэх гэсэн түүнийг 7-10 хоногийн давтамжтай онилдог ээлжит сум. Яг үнэндээ гаднаас сав баглаа боодол, эцсийн бүтээгдэхүүнээ зөөж оруулж ирээд зөвхөн савлаад үндэсний үйлдвэр гэж нэрлээд байгаагаас бол шал ондоо.

Говийн нүүрсийг монгол цардуулаар зохих хэмжээнд нь барьцалдуулах гэсэн оролдлого. Тэр нь туршилт судалгаагаар хүлээн зөвшөөрөгдсөн, органик эх үүсвэр бол яагаад болохгүй гэж. Цэврээр өрсөлдье ээ, манайхаан. Хэний засаг, хэн хийсэн нь хамаагүй ээ… Хийснээ сайжруулаад, хийх ёстой өөр олон ажлуудаа амжуулаад явья, энэ залууг зүгээр л ажлыг нь хийлгэчих.