Нийтийн мэдээллийн тухай, Хүний хувийн мэдээлэл хамгаалах тухай хуулийн төслүүдийн талаарх олон нийтийн хэлэлцүүлэг өнөөдөр Төрийн ордонд боллоо.
Танхим болон цахим хэлбэрээр болсон тус хэлэлцүүлэгт Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн Ажлын алба, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газар, яамд, агентлагууд зэрэг төрийн байгууллагын төлөөллөөс гадна ХЭҮК, Мэдээлэл холбооны операторуудын ассоциац, Программ хангамж үйлдвэрлэгчдийн холбоо, Америкийн худалдааны танхим, Нотариатын танхим, Хуульчдын холбоо, МҮХАҮТанхим зэрэг байгууллагын төлөөлөл, “МУК компьютерс” ХХК, “Бат солюшинс партнерс” тэргүүтэй аж ахуйн нэгжийн нийт 186 хүн оролцов.
Хэлэлцүүлгийг УИХ-ын гишүүн, Нийтийн мэдээллийн тухай хуулийн төсөл, Хүний хувийн мэдээлэл хамгаалах тухай хуулийн төсөл, Кибер аюулгүй байдлын тухай хуулийн төсөл, Цахим гарын үсгийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн төслийг Байнгын хорооны болон чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцүүлэх бэлтгэл хангах үүрэг бүхий ажлын багийн ахлагч Н.Учрал нээж үг хэллээ.
Тэрбээр “Нийтийн мэдээллийн тухай хуулийн төсөл болон Хүний хувийн мэдээлэл хамгаалах тухай хуулийн төслийн талаар санал бодлоо солилцох, хуулийн төслийг илүү сайжруулах, орхигдсон асуудал байвал нэмж тусгах зорилгоор өнөөдрийн хэлэлцүүлгийг зохион байгуулж байна” гэв.
Улсын Их Хурал 1995 онд Хувь хүний нууцын тухай хуулийг баталсан. Үндсэн хууль, Хувь хүний нууцын тухай хууль болон холбогдох бусад хуулиар хувь хүний нууцыг хамгаалах, зөвшөөрөлгүйгээр задруулахыг хориглосон нийтлэг зохицуулалт бий ч техник, технологийн хөгжлийн нөлөөгөөр мэдээллийг олон сувгаар хүлээн авч, дамжуулах болсонтой холбогдуулан хувь хүний нэр төр, хувийн нууцад илтэд хууль бусаар халдах явдал цөөнгүй гарах болсныг Н.Учрал гишүүн онцоллоо.
Хүний хувийн нууцад зөвхөн захидал харилцаа, эрүүл мэнд, хөрөнгө, гэр бүл, хуулиар тогтоосон бусад нууцыг хамааруулахаар хувь хүний нууцыг хязгаарлагдмал хүрээнд тодорхойлсон нь бэрхшээл болж байгаа тул өнгөрсөн хугацаанд гарч ирсэн зөрчил, дутагдлыг арилгах, асуудлыг шийдвэрлэхээр хуулийг шинэчлэн батлахаар ажиллаж байгаа гэв. Хүн бүрийн мэдээлэл бүрэн хамгаалагдах, зөрчигдсөн бол хүлээх хариуцлага нь тодорхой байх эрх зүйн орчныг бий болгохоор зорьж ажиллаж байгаагаа хэллээ.
НИЙТИЙН МЭДЭЭЛЛИЙН ХУУЛЬ ИРГЭН БҮРТЭЙ ШУУД ХОЛБООТОЙ
Нийтийн мэдээллийн тухай хуулийн төслийн танилцуулгыг УИХ-ын гишүүн, ажлын хэсгийн ахлагч Н.Учрал хийлээ. Тэрбээр “Цахим шилжилтийг хэрэгжүүлснээр төрийн үйл ажиллагаа иргэдэд хурдан шуурхай, хүнд сурталгүй, болж хүрдэг. Үүний үр дүнд авлигалгүй нийгмийг бүтээнэ. 2011 онд Мэдээллийн ил тод байдлын тухай хуулийг баталсан. Мөн Хувь хүний нууцын тухай хуулийг батлан гаргасан. Эдгээр хуулийг шинэчлэн найруулж, Засгийн газар УИХ-д өргөн мэдүүлэх ажил өнгөрсөн хугацаанд өрнөлөө. Засгийн газрын зүгээс Нийтийн мэдээлийн тухай, Хувь хүний нууцын тухай хуулийг өргөн барьсан. Үүнийг дагаад Цахим гарын үсэг, Кибер аюулгүй байдлын тухай хуулийг өргөн барьж, эдгээр хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх УИХ-ын даргын зүгээс ажлын хэсэг байгуулсан.
Нийтийн мэдээллийн хууль иргэн бүртэй шууд холбоотой. Нийтийн мэдээллийн хуулиар мэдээллийг хаалттай, нээлттэй, хязгаартай гэж хуваасан. Мөн төр өөрөө хувийн хэвшил, иргэдтэй мэдээллээ хэрхэн солилцох уу, ямар мэдээлэл цаасан байх юм, ямар мэдээлэл цахим байж болох юм гэдгийг ялгаж өгч байна гэсэн үг. Иргэдээс ирүүлдэг гомдол бий. Энэ нь нотариатаар ороод иргэний үнэмлэхээ баталгаажуулж мөнгө төлдөг, дараа нь өөр газар түүнийг батлуулж өгдөг. Гэтэл төрд тэр хүний хувийн мэдээлэл байж байдаг. Нэг ёсондоо төр иргэдээ олон цонхонд гүйлгээд байна. Тэгэхээр дээрх хуулийн шинэчилсэн зохицуулалтаар төр мэдээллээ нэхэхгүй болох юм. Үүний үр дүнд төрийн байгууллагууд мэдээллээ хоорондоо солилцоно. Мөн мэдээллийн эзэнд төр таны ямар мэдээллийг ашигласан бэ гэдгийг “notification” байдлаар мэдээлнэ. Тэгэхээр мэдээлэл илүү баталгаатай болж эхэлж байна.